Mamy 2013 rok, od kilku lat jesteśmy świadkami rozwoju coraz to szybszych nośników danych.
Jednym z nich jest RAMDysk, czyli dysk tworzony w systemowej pamięci RAM. Jego pojemność jest ograniczona wyłącznie softwarem i ilością pamięci zamontowanej w naszym komputerze. Ich historia sięga lat 80’ ubiegłego wieku, kiedy to wykorzystywane były, jako dyski startowe w wielu modelach współczesnych PC, takich jak Amiga i Apple IIGS.
Największą wadą RAMDysków jest ich ulotność, tzn. po każdym restarcie, odcięciu zasilania dane zgromadzone na naszym RAMDysku są usuwane. W dalszej części artykułu pokaże wam jak stworzyć RAMDysk, jak go skonfigurować, oraz wskażę aplikacje, które warto na nim zainstalować.
Wszyscy znamy i wykorzystujemy, bądź wykorzystywaliśmy talerzowe dyski twarde, lub dyski SSD, lecz małe grono osób używa RAMdysków. Co jest tego powodem? Mała ilość pamięci RAM w komputerze? A może RAMdyski są po prostu słabo znane? Myślę, że obydwa powody są temu winne.
CO ZROBIĆ, GDY MAMY 4, LUB WIĘCEJ GIGABAJTÓW RAM? UTWORZYĆ RAMDYSK!
4 GB to wielkość wystarczająca na przydzielenie części na RAMdysk. Nawet 1/8, czyli 512MB pozwoli nam wsadzić na niego np. pliki cache przeglądarki.
Najpopularniejsze aplikacje do tworzenia RAMDysków:
- SoftPerfect RAM Disk 3.3.3
- ImDisk 1.6.0.33
- Dataram RAMDisk 4.0.0
- AMD Radeon™ RAMDisk
Programy do tworzenia RAMDysków są kompatybilne z większością systemów operacyjnych.
Jak utworzyć RAMdysk, na przykładzie AMD Radeon™ RAMDisk:
Konfiguracja RAMdysku:
1. W pierwszej zakładce ‘Settings’ ustawiamy wielkość naszego RAMdysku, oraz typ partycji. Maksymalna wielkość jest uzależniona od licencji, którą posiadamy. W darmowej wersji programu mamy możliwość przydzielenia maksymalnie 4 GB, jeśli posiadamy pamięć przygotowaną w fabryce AMD – 6 GB, a jeśli wykupimy pełną licencję na produkt, możemy stworzyć RAMdysk o pojemności 64 GB! Obok, ustawiamy typ partycji. Wybieramy pomiędzy FAT16, FAT32, a dyskiem nie sformatowanym.
2. Druga zakładka dotyczy ustawień zapisywania i ładowania naszych plików przy starcie Windowsa.
Jeśli chcemy zapisywać stan RAMdysku na HDD podczas zamykania systemu, zaznaczamy opcje ‘Save Disk Image on Shutdown’.
Natomiast, jeśli chcemy załadować ten obraz przy starcie Windowsa, zaznaczamy ‘Load Disk Image on Startup’
Możemy także zmienić nazwę naszego RAMDysku, oraz utworzyć jego obraz natychmiast.
3. Po zakończeniu konfiguracji RAMDysku klikamy ‘Start RAMDisk’ (może być wymagany restart)
Korzyści z używania RAMDysku:
- Przenosząc pamięć podręczną przeglądarki przyśpieszamy przeglądanie internetu:
a) w Internet Explorer -> Opcje internetowe, Ustawienia Historii przeglądania i przenieś folder
b) w Operze -> otwieramy w przeglądarce „Opera:Config”, znajdujemy „Cache Directory4” oraz „Operator Cache Directory4” i zmieniamy ścieżki
c) w Chrome -> dopisujemy do skrótu programu „--disk-cache-dir="CACHE_DIR" --disk-cache-size=N”
CACHE_DIR’ to miejsce na ścieżke do RAMdysku, a N to pojemność cache'u
d) w Firefox -> wchodzimy na „about:config”, tworzymy „browser.cache.disk.parent_directory”, wklepujemy ścieżkę i restartujemy przeglądarkę
- Przeniesienie pliku wymiany z partycji systemowej na RAMdysk:
Panel sterowania -> System -> Zaawansowane ustawienia systemu -> W sekcji Wydajność klikamy ‘Ustawienia…’ -> Zaawansowane -> Zmień -> Ustawiamy plik wymiany wyłącznie na partycji RAMdyskowej
Przeniesienie pliku wymiany na znacznie szybszy RAMdysk usprawni naszą pracę z systemem. Aplikacje uruchamiają się szybciej, a dysk twardy jest mniej obciążony. Rozmiar pliku wymiany należy ustawić „na sztywno”, co zapobiegnie zdefragmentowaniu go. Do pliku pagefile.sys zapisywane są dane aplikacji, jeśli zabraknie do tego pamięci RAM. W przypadkach, gdy mamy dużo pamięci, plik wymiany nie jest wykorzystywany. Jednakże osoby korzystające z Adobe Photoshop’a są skazane na jego obecność. Photoshop wymaga go do poprawnego działania.
- Przenoszenie zmiennych środowiskowych:
Zmienne środowiskowe, to foldery ‘Temp’. Zawierają one pliki tymczasowe i powinny znajdować się w tych folderach tylko przez określony czas. Niestety zdarza się, że część z nich nie jest usuwana na bieżąco, przez co zajmuje sporo miejsca na dysku systemowym. Korzystając z czyszczenia pamięci RAM, możemy przenieść nasze katalogi tymczasowe na RAMdysk. W tym celu udajemy się do Właściwości systemu, przechodzimy do Zaawansowanych ustawień systemu i wchodzimy w ‘Zmienne środowiskowe…’. W nowo otwartym oknie zastępujemy ścieżki z położeniem katalogów Temp. na ścieżkę naszego RAMdysku. Powinno to wyglądać mniej-więcej w ten sposób:

Platforma testowa:
AMD Phenom II X4 965BE @4,0 GHz
ASUS M4A87TD EVO
Kingston HyperX Predator 16GB@2133MHz (KHX21C11T2K2/16X)
Seagate Barracuda 1TB sATA3 ST31000524AS
nVidia GeForce GTX 460 SE
XFX Pro Core 550W
Pamięci użyte do utworzenia i testowania RAMDysku:
Kingston HyperX Predator 16GB@2133MHz (KHX21C11T2K2/16X)
Nowy model z rodziny HyperX charakteryzuje się przede wszystkim dużą prędkością. Producent wyposażył pamięci w dwa profile XMP:
- XMP Profile #1: D3-2133 CL11-12-11 @1.60V
- XMP Profile #2: D3-1600 CL9-9-9 @1.5V
Kingston zapewnił nam dobrą wydajność, oraz jakość wykonania. Pamięci możemy kupić za około 575zł.
Testy:
- CrystalDiskMark 3.0.2 x64
· Sequential Read
· Sequential Write
· 512K Read
· 512K Write
Widzimy ogromny wzrost wydajności odczytu I zapisu między zwykłym dyskiem talerzowym, a dyskiem utworzonym w pamięci RAM. Największą wydajność RAMdysk uzyskał po podkręceniu pamięci do 1600MHz i odpowiednim skróceniu timingów do 6-7-6-20-1T.
- Prędkość uruchamianie aplikacji:
· Instalator VirtualBox 4.2.12 [s]
· Adobe Photoshop CS6
Testy otwierania poszczególnych aplikacji są czysto teoretyczne, ponieważ gołym okiem nie zauważymy różnicy pomiędzy prędkością odpalania programu, jednak w testach przewagę mają aplikacje uruchamiane z RAMdysku.
· SunSpider 1.0 JavaScript Benchmark
Przeglądarki zainstalowane na RAMDysku osiągają większy wynik w teście SunSpider 1.0. Można to zauważyć podczas ładowania filmów, czy też gier Flashowych. Strony ładują się szybciej, co jest kolejnym plusem przemawiającym na korzyść RAMDysków.
Podsumowanie:
Przesłanką do stworzenia własnego RAMdysku jest na pewno spadek cen pamięci – za 16 GB pamięci zapłacimy około 300zł. Niesamowicie szybki dysk, wymaga tylko kilku kliknięć myszą.
Jeśli dysponujemy odpowiednią wielkością pamięci, możemy znacznie przyśpieszyć ładowanie aplikacji, poprzez instalacje ich na RAMdysku. Skutkiem ubocznym jest tylko dłuższe ładowanie się systemu operacyjnego, ponieważ poprzedni stan RAMdysku jest ładowany do swej pamięci z HDD.
Dobrym pomysłem byłoby, gdyby producenci płyt głównych opatentowali technologię, która utrzymuję stałe napięcie podawane pamięci RAM, przez co dane zapisane na niej nie byłyby kasowane. Na razie jest to jednak tylko ciekawostka, na którą warto wrzucić pliki i foldery, które powinny być usuwane wraz z wyłączeniem naszego komputera.
Wraz z przerzuceniem wszystkich plików na RAMDysk zauważyłem, że strony ładują się szybciej, a dysk twardy mniej pracuje, ponieważ większość danych jest odczytywane z RAMDysku. Jest to świetna rzecz dla osób posiadających więcej, niż 4 GB pamięci.
Zalety:
· Niska cena
· Mnóstwo darmowych programów, umożliwiających wypróbowania
· Znacznie zmniejsza odciążenie dysków HDD i SSD
· Prosty w konfiguracji
Wady:
· Wolniejszy rozruch, spowodowany wczytywaniem obrazu dysku na RAMdysk
· Ulotność
Autor: Jarek Żurawski - "Blue"